Nadat steeds meer vrijplaatsen ontruimt (dreigen te) worden door de bouwplannen in Amsterdam en het ontbreekt aan een constructief vestigingsbeleid voor kunstenaars ontstaat eind jaren 90 project Broedplaats Amsterdam, nu bureau Broedplaatsen. Bureau Broedplaatsen helpt initiatiefnemers bij het vinden van geschikte gebouwen voor betaalbare ateliers en geeft ondersteuning bij allerlei zaken. Hoewel bij initiatiefnemers vaak een grote mate van creativiteit en conceptmatig denken aanwezig is, blijkt het voor een aantal broedplaatsen in de praktijk ook uitdagend om regelgeving bij te houden, sluitende exploitaties op te zetten of een goede governance op te tuigen.
DE OPLOSSING
Vanuit het broedplaats ontwikkelaarsoverleg is Wijngaarde & Partners gevraagd om bij diverse broedplaatsen mee te kijken in de financiën en governance en zo de professionaliteit van de broedplaats te versterken. Een voorbeeld hiervan is maakgemeenschap de Hoop in Zaanstad met ca. 13.000m2 oppervlak aan ateliers. De locatie was al gevonden en een sterk concept was er ook, echter in risicobeheersing kon een slag gemaakt worden. Door goed te luisteren en hetzelfde einddoel voor ogen te hebben ontstond de juiste combinatie van concept en creativiteit met passende financiën en organisatie.
Andere voorbeelden waaraan op een vergelijkbare wijze is bijgedragen zijn Treehouse, een tijdelijke kunstenaarsdorp op de NDSM-werf in Amsterdam Noord, Broedplaats Bouw in Amsterdam-West en Springhouse in het Centrum. Door het tijdelijke karakter zie je dat de bouw van de broedplaats in sommige gevallen wordt uitgevoerd door gebruikers zelf. Dit zorgt voor betrokkenheid waarbij de grens wordt opgezocht tussen maakbaarheid, betaalbaarheid en veiligheid. Bij project Treehouse heeft Wijngaarde & Partners ook de bouwers begeleidt bij de realisatie van het kunstenaarsdorp.
ONS EFFECT
Voor de broedplaatsen die zijn ondersteund geldt dat nu een sterk team is neergezet en rust is gecreëerd om een succesvolle broedplaats neer te zetten. In de verschillende broedplaatsen samen zijn nu een groot aantal betaalbare ateliers en studios gerealiseerd. Door dit deel van de creatieve industrie te helpen wordt ook een enorme impuls gegeven aan de zakelijke dienstverlening en economische ontwikkeling in de stad. Met het tijdelijk karakter van veel van de broedplaatsen is modulariteit en circulair bouwen sneller onderdeel van het project. Zo is het volledige binnenwerk van de loods in Maakgemeenschap de Hoop gemaakt van zo’n 2500 houten panelen die met schroeven weer uit elkaar te halen zijn en op de vrachtwagen mee kunnen straks.
